نمی توان انکار کرد که آب بازی یکی از فعالیت های مورد علاقه بچه ها و بعضا بزرگسالان است. با این حال این مسئله کمبود آب نیز قابل چشم پوشی نیست و مصرف بهینه آب ضروری است. این بازی به یک تفنگ آبپاش، یک ماشین کوچک (هر چه سبک تر بهتر)، نیاز دارید. تفنگ آبپاش خود را با آب غیر آشامیدنی (اگر در پارک هستید)، آب دریا (اگر در ساحل هستید) و آب آشامیدنی مصرف شده (برای مثال آب جوشیده و استفاده شده برای آب پز کردن تخم مرغ و...) پر کنید. ماشین را روی زمین بگذارید. با فشار آب ماشین را به جلو برانید. روش اولیه بازی این است که خط پایانی در نظر بگیرید و به صورت فردی (شکستن رکورد زمانی شخصی) و جمعی (رقابتی) بازی کنید.

روش دیگر به یک متر (برای کودکانی ک هنوز سواد ندارند از خط کش پنجاه سانتی استفاده کنید با واحد، یک خط کش، سه خط کش و...) و پیمانه نیاز دارد. یک پیمانه آب را در تفنگ آبپاش بریزید، سپس ماشین را به جلو برانید وقتی آب تفنگ تمام شد، کل مسیر را اندازه بگیرید. چند بار با یک پیمانه آب امتحان کنید، آیا فرقی هم کرد؟ حالا نصف پیمانه بریزید و باز مسافت را اندازه بگیرید. حتی نیاز نیست شما هیچ نتیجه گیری ای از این اندازه گیری ها کنید، کودکان در عین لذت بردن از این فرآیند متوجه می شوند که هر قدر آب کمتر باشد، مسافتی که ماشین طی می کند کمتر خواهد بود، همچنین هر قدر بهتر نشانه گیری و شلیک کنند و قلق شلیک درست آب را یاد بگیرند به عبارتی بهتر مصرف کنند، مسافت بیشتری را با همان میزان آب طی خواهند کرد. این اطمینان را به شما می دهیم که این پیام ضمنی مصرف بهینه آب خیلی خوب یاد گرفته خواهد شد. با کودکان بزرگتر اگر سوال پرسیدند، می توانید در این باره صحبت کنید، البته آماده سوالات چالش برانگیز علمی، کاربردی، ارزشی و اخلاقی کودکان در حوزه مصرف بهینه آب باشید.

خوب، خوب، جشن تولد است و مهمان ها کلی کادوی ریز و درشت در کاغذ کادوهای رنگی جورواجور آورده اند. مراسم جشن تولد را به جای آوردید، شمع ها را فوت کرده اید، کیک را بریده اید و حالا نوبت بخش هیجان انگیز بازکردن کادو ها است. از زمان های قدیم، رسم است که در جشن تولدها به قسمت باز کردن کادو که میرسد، همگی شعری می خوانند با چاشنی شوخی و خنده تا هیجان حتی بیش از پیش شود. حالا ما می خواهیم یک بازی مناسب تولد ساده به شما معرفی کنیم تا هیجان به اوج خود برسد. تنها کاری که باید بکنید این است که با دستکش های آشپزخانه کادو ها را باز کنید. البته چون اینکار زمان بر است می توانید چند تا دستکش فراهم کنید و این فعالیت را به مسابقه تبدیل کنید. چه کسی زودتر کادویی که در دست دارد را باز می کند.

وسایل مورد نیاز: دستکش آشپزخانه یا دستکش اسکی (دستکش بافتنی و چرم هم میشود استفاده کرد ولی خیلی آسانتر است، می توانید برای بچه های کوچکتر از این نوع استفاده کنید)

محدوده سنی: بازی بزرگسال، بازی نوجوان، بازی مناسب کودکان

کارکردها:

• پرورش خلاقیت
• تمرین مهارت حل مسئله
• مهارت های حرکتی
• بازی فکری
• بازی حرکتی
• شادی، لذت، هیجان
• دقت، توجه، تمرکز
• افزایش سرعت عمل

می خواهیم یک بازی خنده دار یخی مناسب روزهای داغ تابستانی به شما معرفی کنیم. اول باید بگیم که عنوان را درست خوانده اید لباس یخی!! واژه یخی به صورت نمادین و جهت خنده صرف استفاده نشده است، بلکه شما باید در فرصت زمان محدودی که دارید لباس هایی را که یخ زده اند بر تن کنید. پس باید از چند ساعت قبل برای این بازی برنامه ریزی کنید، هر لباسی را که می خواهید از تیشرت و پیراهن گرفته تا جوراب و شلوار، کاملا در آب خیس کنید، بچلانید، سپس خیلی مرتب تا کنید، هر چه بیشتر بهتر 3:) و در فریز قرار دهید تا کامل یخ بزند (نکته: از ورقه روغنی یا سینی برای تفکیک لباس ها استفاده کنید، وگرنه بهم میچسبند) سپس لباس های یخی را برداشته و به فضای باز بروید. هر شخصی با حداکثر سرعت ممکن باید لباس یخی خود را باز کرده و بپوشد. امیدواریم سرما نخورید.

محدوده سنی: بازی بزرگسال، بازی نوجوانان

کارکردها:

• شادی، لذت، هیجان
• تقویت سیستم ایمنی
• از بین بردن حساسیت به آب و یخ برای افرادی که حس لامسه نامتعادل تری (نسبت به اکثریت نرمال) دارند
• سرعت عمل
• سرعت تفکر
• نترسیدن از تجربه های جدید
• پیشگیری از گرمازدگی
• افزایش سطح تحمل

منبع ایده: A girl with a glue gun

اسباب بازی توپ قل، یک اسباب بازی مناسب برای کودکان و والدین او است. این اسباب بازی خصوصا برای باباها جذابیت دارد. شاید در نظر اول با دیدن این محصول و کارکرد آن تعجب کنید که چگونه ممکن است یک گوی فلزی خلاف جهت نیروی جاذبه زمین به سمت بالا حرکت کند! در واقع هنگامی که شما گوی را در قسمت پایین میله قرار می دهید و فاصله میله ها با یکدیگر را کنترل می کنید شاهد مفهوم فیزیکی گرانش خواهید بود. شاید به نظرتان بازی ساده ای باشد ولی این بازی در واقع مهارت های متفاوتی را به چالش می کشد. اگر به تصوی دقت کنید دایره هایی بر روی پایه چوبی زیر میله ها قرار دارد. هر کدام این دایره ها دارای امتیاز مشخصی است. هدف بازی این است که شما گوی را به آخرین دایره برسانید به این صورت که باید میله ها را به آرامی از یکدیگر دور کنید تا توپ شروع به حرکت کند، پس از حرکت توپ و طی مسیری باید میله ها را قدری به هم نزدیک کنید و به باز و بسته کردن میله ها ادامه دهید تا توپ را به دورترین مسیر برسانید.

اسباب بازی توپ قل نوعی بازی فکری-حرکتی است

 جنبه فکری آن، فرآیند حل مسئله ای است که هر شخص طی می کند تا راه حل مناسب برای موفقیت در این بازی را بیابد. مدام باید آزمون کنید، با استفاده از خلاقیت خود راهکاری بیابید، آزمون کنید، اگر خطا بود، باز بررسی کنید که چه چیزی باعث شد موفق نشوید، راهکاری دیگر بیابید و اجرا کنید تا موفق شوید و احساس لذت موفقیت پس از این همه تلاش را تجربه کرده و احساس غرور و خودکارآمدی کنید.

به علاوه شکست های پیاپی اولیه در بازی با اسباب بازی توپ قل و تجربه ناکامی های مکرر چنان شما را مصمم به موفقیت می کند و کنجکاوی شما را برای پی بردن به سازوکار بازی تحریک می کند که مدت زمان طولانی ای متوجه این بازی خواهید بود.

جنبه حرکتی آن نیاز به عضلات قوی دست دارد. اما نکته جالب این است که عضلات قوی ذکر شده به معنی استفاده از حداکثر زور نیست. زور زیاد اگر با توانایی کنترل این قدرت نباشد، منجر به موفقیت در این بازی نمی شود. باید دست خود را به میزان خیلی کم حرکت دهید و بر حرکات ظریف دست خود کنترل کافی داشته باشید و اگر کنترل کافی ندارید با تمرین بسیار این مهارت کنترل و تنظیم را یاد بگیرید.

محدوده سنی این اسباب بازی: کودکان 6 سال به بالا و بزرگسالان

کارکردها

• مهارت های حرکتی ظریف
• حل مسئله
• دقت، توجه، تمرکز
• تفکر خودکارآمدی
• پرورش خلاقیت
• تحمل ناکامی و تاب آوری
• خود تنظیمی و خودکنترلی
• آشنایی با مفهوم فیزیکی گرانش
• تجربه لذت بازی به صورت خانوادگی با اسباب بازی ای مناسب تمام اعضای خانواده
• هوش درون فردی (شناخت خود)
• به بازی
• هماهنگی چشم و دست

تولید کننده: چوبین (روپک)

شامل معکب هایی به شکل تاس است که به جای عدد در هر وجه آن تصویری حک شده است. هر بسته دارای تم متفاوت است. که می تواند به تنهایی و یا به صورت ترکیبی با تم های دیگر استفاده شود. دستورالعمل بازی بسیار ساده است. تاس ها را میریزید. با تصاویری که کودک و یا شمای بزرگسال میبینید، شروع به ساخت قصه و بیان آن می کنید. کمپانی تولید کننده این اسباب بازی ادعا دارد که هیچ قانونی خاصی برای این اسباب بازی در نظر نگرفته است تا افراد جزییات روش بازی و قوانین قصه گویی آن را خود طراحی کنند.

این بازی در زبان آموزی کودکان و تقویت مهارت های نوشتن خلاق (انشا نویسی) و سخنوری کودک و بزرگسال کمک زیادی می کند. همچنین در افزایش گنجینه لغات کودکان بزرگتر تاثیر به سزایی دارد. ناگفته نماند که پرورش خلاقیت، تجسم خلاق و خلق کلامی کودک و بزرگسال نیز موهبت دیگر این اسباب بازی مناسب هستند. از طرف دیگر این قصه گویی آزاد کمک به بیان مسائلی که فکر فرد را درگیر کرده (در قالب نمادین)، می نماید؛ که این امر موجب بروز هیجانی و حتی حل این مسائل می شود. محدودیت سنی خاصی برای این بازی در نظر گرفته نشده است، بنابراین تمامی اعضای خانواده می توانند در کنار هم از این بازی لذت ببرند و ارتباط های بین نسلی خود را قوی تر سازند.

همچنین اگر به این اسباب بازی دسترسی نداشتید می توانید با استفاده از معکب های مقوایی و چسباندن تصویر در هر وجه آن (با نقاشی کردن، استفاده از برچسب، بریدن از نشریه ها یا کاغذ کادوها و پرینت تصاویر از اینترنت) معکب (تاس) های قصه گویی خود را بسازید.

تولید کننده: Rory

روز جهانی بازی در کتابخانه ها در خانه کتابدار کودک و نوجوان با همکاری به تویز، اوریمان و بابازی برگزار می شود.

بازی ها ویژه ی خانواده ها طراحی شده است و رایگان می باشد.

زمان: دوشنبه 1 آذر 1395

ساعت: 17-19

نشانی: تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از میدان منیریه، خیابان اسدی منش، کوچه دهستانی، نبش بن بست دوم، پلاک 2، خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن

شماره تلفن: 66962904

www.hlpr.ir

اسباب بازی مناسب هوش هیجانی- مهارت شناختی مکعب آموزشی

محدوده سنی: کودک یک و نیم تا پنج ساله- گروه ویژه

کارت زرد: احساس
کارت سبز: صدای حیوانات
کارت قرمز: رفتار
کارت آبی: رنگ ها
کارت نارنجی: شمارش
کارت بنفش: اعضای بدن

این اسباب بازی شامل یک معکب ابری بزرگ با رویه ی پارچه ای رنگی و تعدادی کارت با کادرهای رنگی (به رنگ های وجه های مختلف تاس) است.

روش بازی:

کودک تاس را پرتاب می کند. هر رنگی که آورد (برای مثال زرد)، یکی از کارت های آن رنگ (در این مثال زرد) را برداشته و به مادر/پدر یا مربی می دهد. مادر/پدر یا مربی نوشته ی روی کارت را با صدای بلند می خواند (برای مثال کارت نشان بده عصبانی هستی) و کودک فعالیت را انجام می دهد. در دفعات اول بازی کودک جواب بسیاری از کارت ها را بلد نیست بنابراین مادر/پدر یا مربی فعالیت را انجام می دهد (در این مثال اخم می کند) و از کودک تنها انتظار تقلید دارد. بعد از تمرینات پی در پی کودک پاسخ ها را یاد می گیرد.

لینک مشاهده فیلم روش بازی در سایت آپارات

آشنایی با احساسات (هیجانات[1]) مختلف (هوش هیجانی): (کارت های زرد)

توانایی درک و تفسیر صحیح حالات هیجانی مختلف: اگر دوست وی از دستش عصبانی است یا از چیزی ترسیده، از این طریق کودک توانایی درک احساس او را می یابد

توانایی ابراز هیجانات مختلف: کودک با احساسات خودش آشنا می شود و در صورت لزوم خشم، غم و غیره را می تواند با صورت خودش نشان دهد

کمک به ابراز حس همدلی: اگر کودک شما اسباب بازی دوستش را به زور از او گرفته و دوست او در حال گریه است یا اخم کرده است. برای کودک شما درک حالت دوستش ممکن نیست ولی با اشاره به نشانه های ظاهری ملموس می توانید این فهم را برای کودک خود با گفتن: "دوستتو ببین اخم کرده، عصبانیه" آسانتر کنید.

شناخت اعضای بدن (هوش درون فردی): کودک زودتر متوجه می شود که بیمار است و بهتر می تواند توضیح دهد درد در کدام قسمت بدن او است. در نتیجه در صورت بیمار شدن، همکاری کودک فرآیند تشخیص و درمان را دقیق تر، آسان تر و سریعتر می نماید. (کارت های بنفش)

درک دستورالعمل (مهارت شناختی): درک دستورالعمل نقش مهمی در یادگیری و تربیت کودک دارد. در بسیاری از موارد دلیل گوش نکردن کودک به حرفهای ما این است که حرف ما را متوجه نشده است که بخواهد اجرا کند. (کارت های قرمز)

کارکردها:

• برقراری تناظر یک به یک و آموزش شمارش به کودکان (کارت های نارنجی)
• آموزش رنگ ها به کودک (کارت های آبی)
• شناخت حیوانات با بازی (کارت های سبز)
• تیزبینی
• هوش هیجانی
• زبان آموزی

گروه ویژه: کودکان مبتلا به اتیسم

تولید کننده: بازی تا

محدوده سنی: کودک 9 ماهه تا 2 ساله

از زمان های قدیم استفاده از روروئک برای کودکان متداول بوده است. ولی امروزه استفاده از این وسیله به والدین توصیه نمی شود. وسیله ی جایگزین روروئک، والکر می باشد.

علت این است که:

• در روروئک کودک با پنجه ی پا راه می رود در حالی که با والکر کودک تمامی کف پای خود را بر روی زمین گذاشته و درست راه می رود.
• در روروئک کودک تلاش جهت حفظ تعادل خود نمی کند. اما با والکر کودک باید با کمک دستگیره خودش تعادل خودش را حفظ کند.
• در روروئک نقطه ی ثقل کودک به وسیله ی وی تنظیم نمی شود و به دلیل وضعیت قرار گرفتن پاها، نقطه ی ثقل مناسب راه رفتن نیست. در حالی که با والکر کودک به مرور نقطه ی ثقل بدن خود را می یابد.
• همچنین استفاده از والکر موجب تقویت عضلات بازو و مچ دست کودک نیز می شود.

به علاوه چهار دست و پا رفتن و راه رفتن یکی از مهم ترین مراحل رشدی کودک است، زیرا هنگامی که کودک قادر به حرکت می شود، مستقل تر شده و می تواند مواردی را که برای وی جذاب هستند، خود به سمت آن ها رفته و آن ها را بررسی کند. همین امر نقش بسیار مهمی در رشد شناختی کودک و فراهم کردن محرک های لازم برای تقویت هوش وی دارا می باشد. (لازم به ذکر است 70 درصد هوش به سبب ژنتیک و مراقبت های دوران بارداری است. ولی محرک های محیطی کافی و یا ناکافی می توانند موجب افزایش و کاهش این هوش بالقوه شوند.)

در این سن کودک نیاز دارد اشیایی که در اطراف او هستند را:

• در دست بگیرد (برای درک وزن و اندازه)
• آن ها را به دهان ببرد (برای درک طعم آن)
• تکان دادن و کوبیدن به وسایل دیگر (برای بررسی صدای شی)
• انداختن، پرتاب (برای دیدن نتیجه)
• شنیدن نام وسیله (خوب است که بزرگسالان نام شی و کارکرد آن و دسته بندی سلسه مراتبی آن را نیز به کودک هنگام بررسی وسیله بیان کنند (برای مثال این نمکدونه، مال آشپزخونه است، ببین طعمش شوره، توش نمک داره، میزنیم به غذا)
• و مواردی دیگر، سپس کودک نتیجه ی تمامی این بررسی ها را منسجم کرده و مفهوم جدید از آن وسیله را در حافظه ی خود، ذخیره می کند.

روروئک چنین امکانی را برای کودک فراهم نمی کند و کودک باید غالبا با اسباب بازی ها و عروسک های روی میز رورئک سرگرم شود (البته این بازی های تعبیه شده نیز مناسب تقویت مهارت های ظریف کودک هستند). اما والکر این امکان را به کودک می دهد تا هر گاه وسیله ای توجه وی را جلب کرد، بایستد یا بنشیند و آن را بررسی نماید.

نکته ایمنی 1: انواع والکرهای چوبی و پلاستیکی در بازار موجود است. هنگام خرید توجه داشته باشید که کاملا صیقل خورده و فاقد زائده ی تیز باشند، همچنین به چرخ ها دقت کنید که هنگام گرفتن کودک از آن برای ایستادن و یا حرکت با آن، بر روی فرش و سرامیک بیش از حد سریع حرکت نکنند. همچنین ارتفاع آن باید متناسب قد کودک باشد.
نکته ایمنی 2: سن شروع استفاده از والکر هنگامی است که کودک می تواند با کمک بایستد. در نظر داشته باشید که محدوده سنی ذکر شده در بالا تقریبی است.

نکته ایمنی 3: اوایل استفاده ی کودک از این والکر، نظارت کامل داشته باشید.

کارکردها:

• مهارت های حرکتی درشت
• حفظ تعادل (vestibular system)
• ژست صحیح ایستادن و راه رفتن
• تقویت عضلات بازوها و دست ها
• درک نقطه ی ثقل بدن
• رشد جسمی متناسب (استخوان ها، ستون فقرات، عضلات، ساختارهای حرکتی مغز)
• دریافت محرک های محیطی لازم برای رشد شناختی و تقویت هوش
• پیشگیری از چپه شدن کودک که در روروئک متداول است

محدوده سنی: +8 سال

آیا تا به حال برای شما پیش آمده است که با مسئله ای در زندگی خود مواجه شوید، که هیچ راه حل مشخصی برای آن وجود نداشته باشد؟ و حتی حل آن غیر ممکن به نظر برسد؟ مسلما احساس درماندگی، نا امیدی و ناکامی خاصی به شما دست خواهد داد. اگر با مشکلات لاینحل زیادی از این قبیل مواجه شوید، کم کم این حس به شما دست می دهد که از پس مشکلات برنمی آیید و پس از مدتی دیگر برای حل مشکلات جدید اقدامی نمیکنید چون به درماندگی آموخته شده گرفتار آمده اید. بدین معنی که امیدی به حل مشکل ندارید و خود ر در برابر هر مشکلی ناتوان به حساب می آورید در نتیجه تلاشی نیز نمی کنید. 
در حالی ک افراد موفق در هر زمینه ای برعکس این نظر یعنی تفکر خودکارآمدی دارند بدین معنی که با تلاش بیشتر از پس مشکلات بر می آیند همانطور که پیش از این بارها از پس آن ها برآمده اند.

یکی از محیط های امن برای مواجهه با مسئله ها و تلاش برای یادگیری مهارت های حل مسئله و همچنین نهادینه کردن تفکر خودکارآمدی، بازی است. در بازی چون مسئله حیاتی نیست و عواقب بدی در صورت شکست وجود ندارد، محیطی امن برای تمرین و کسب چنین مهارت ها و تجربه ها است. 

محدوده سنی مناسب این اسباب بازی که امروز معرفی می کنیم گسترده است و شامل کودک، نوجوان، جوان، بزرگسال می شود. این محصول دو قطعه فلز (معماهای چوبی نیز وجود دارند با قیمت بیشتر) است که به یکدیگر وصل هستند. شما باید سعی کنید بدون اعمال زور، آن ها را از یکدیگر جدا کنید. در اولین برخورد با آن، متعجب می شوید. چرا که حل آن به راستی غیر ممکن به نظر می رسد. ولی با دست ورزی فراوان (ممکن است تا چند روز در مترو، صف انتظار، محل کار یا هر جای دیگر آن را با خود ببریید) با باور به اینکه این مسئله قابل حل است، با آزمون راه های مختلف (فرضیه ها) برای حل آن و پشتکار کافی برای یافتن راه حل درست، به شما فرآیند حل مسئله را آموخته و پس از حل چندین معمای فلزی این تفکر در شما شکل میگیرد که هر مسئله ای هر چند در ابتدا غیر ممکن به نظر آید با تلاش و روش های حل مسئله (درک و تبیین مسئله، جمع آوری اطلاعات،فرضیه سازی، آزمون فرضیه، در صورت نتیجه بخش نبودن اصلاح فرضیه و آزمون دوباره تا رسیدن به نتیجه ی مطلوب) قابل حل می باشد. همچنین دست ورزی با آن موجب آرامش، دور شدن ذهن از مسائل روزمره و تقویت عضلات دست می شود. (همچنین جایگزینی مناسب برای موبایل و تبلت می باشد).

نکته ایمنی: هر معمایی ک می خرید، هنگام خرید دقت داشته باشید، سر فلزها و لبه های چوبی در نوع چوبی آن به خوبی سمباده خورده باشد.

• تفکر خلاق
• تفکر انتقادی
• مهارت حل مسئله
• دست ورزی
• آرامش
• پرورش تفکر خودکارآمدی
• تمرکز

محدوده سنی: + 3 سال و سالمندان

تا به حال شده است که شماره تلفنی به شما بدهند ولی کاغذی برای یادداشت کردن نداشته باشید و چند بار با خود آن را تکرار کنید تا زمانی که آن را شماره گیری می نمایید و سپس آن را از یاد ببرید؟ اگر بله پس شما با حافظه ی کوتاه مدت آشنا هستید. حافظه ی کوتاه مدت هم به صورت نمادین (عدد و کلمه) و هم به صورت تصویری اطلاعات را به مدتی کوتاه نگهداری کرده و سپس فراموش می کند. گنجایش حافظه ی کوتاه مدت 7 به اضافه و منهای 2 آیتم (مثلا 7 عدد) در نظر گرفته شده است. بدین معنی که اغلب افراد می توانند 7 مورد را در حافظه ی کوتاه مدت خود ذخیره کنند: افرادی که حافظه ی کوتاه مدت ضعیف تری دارند 5 و 6 آیتم و افرادی که حافظه کوتاه مدت قوی تری دارند 8 و 9 آیتم را می توانند حفظ کنند. عاملی که موجب فراموشی اطلاعات از حافظه ی کوتاه مدت می شود، منحرف شدن توجه است. به همین دلیل افزایش دقت و توجه مداوم به آیتم ها با راهبردهای مختلف (مثلا با مرور کردن آیتم ها در ذهن یا با صدای بلند) به حفظ اطلاعات کمک می کند، که این راهبردها در بخش های بسیار دیگری نیز کاربرد دارند.

روش بازی:

بازی قایم باشک برای تقویت حافظه ی کوتاه مدت طراحی شده است.
 بدین صورت که 6 کارت از کارت ها را انتخاب کرده و در زیر درپوش های پلاستیکی رنگی قرار می دهید. سپس تاس میریزید. اگر تاس شما بر فرض آبی بود باید قبل از برداشتن درپوش آبی بگویید زیر آن چه تصویری قرار دارد. اگر درست پاسخ دهید کارت برای شما می شود و بازی به همین شکل ادامه می یابد.

کارکردها:

• حافظه ی کوتاه مدت
• زبان آموزی
• حافظه ی تصویری
• دقت، توجه و تمرکز
• شناخت رنگ ها
• درک قوانین ساده و پیروی از آن ها
• راهبردهای حفظ کردن